Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AMEL EL HACHMI
Danışman: Pınar Sökülmez Kaya
Özet:
Amaç: Otizmli çocukların ebeveynlerine verilecek beslenme eğitiminin ve diyet kalitesinin hastalığın klinik semptomlarını iyileştirme üzerindeki etkilerini değerlendirmektir. Materyal ve Metot: Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı'nda Ocak 2020-Aralık 2021 tarihleri arasında kayıtlı 6-18 yaş arası Otistik çocuklar ve ebeveynleri üzerinde yürütülmüştür. Genel bilgiler için bir anket formu, sağlıklı yeme davranışı için Çocuklarda Akdeniz Diyet Kalite İndeksi (KİDMED), Gastrointestinal Duyarlılık İndeksi (GİS İndeksi), Çocuklarda Yeme Davranışı Değerlendirme Ölçeği, Sorun Davranış Kontrol Listesi (SDKL) bakılmıştır. Araştırma grubundaki ebeveynlere verilen beslenme eğitimi programı öncesi ve sonrası gastrointestinal semptomlar, diyet kalitesi ve klinik semptomlar değerlendirilmiştir. Veriler SPSS paket programında değerlendilmiş olup p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Bu çalışma toplam 15 hasta (5 kız, 10 erkek) üzerinde yürütülmüştür. Gastrointestinal Duyarlılık İndeksi uygulama sonuçlarına göre çocukların %31,85'inde en az bir GI sistem semptomunun görüldüğü belirlenmiştir. Çocuklarda en sık görülen semptomlar konstipasyon (%53,4) ve diyaredir (%86,3). Ortalama gastrointestinal sistem görülme sıklığı göre başlangıçta %13,53'iken eğitim sonrası %10,37'ye düşmüştür (p=0,029). Çalışma grubunda, ağır semptomların görülme sıklığı, beslenme eğitimi programı öncesi ve sonrasında sırasıyla %13,3'den %6,7'ye düşmüştür. Fakat bu sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0,05). Çocukların diyet kalitesi KIDMED puanına göre sınıflandığında beslenme eğitim öncesi ve sonrası gruplarında sırasıyla %26,70, %33,30 'unun düşük (0-3 puan), %40 ve %66,70'inin orta (4-7 puan) ve %26,70, %33,30'sinin ise iyi (8-12 puan) diyet kalitesine sahip oldukları görülmektedir. Otizmli çocukların problem davranışlarının (SDKL) listesi kullanılarak değerlendirilmesinde ise beslenme eğitimi alan anne-babaların çalışma grubunda SDKL puanları arasında pozitif yönde bir ilişki bulunmuştur. SDKL-İrritabilite alt ölçek puanında eğitim öncesi ve sonrasında anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,012). Sonuç: Otizmli çocuklarda ailelere verilen beslenme eğitimi ile olumlu gelişme sağlandığı gözlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Otizm, beslenme eğitim, diyet kalitesi .