Samsun ili merkezinde evli kadına yönelik eş şiddeti sıklığı ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBRU KAYNAR TUNÇEL

Danışman: Cihad Dündar

Özet:

Şiddet bir halk sağlığı sorunu olup, kadına yönelik şiddetin en yaygın formlarından biri eş tarafından gerçekleştirilendir. Bu araştırma ile Samsun il merkezinde evli kadına yönelik eş şiddetinin sıklığı, türü ve sonuçlan ile bu durumu etkileyen faktörler ve kadınların şiddete karşı tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki çalışmada, küme örnekleme yöntemi ile 510 kadına yüz yüze görüşme tekniği ile 24 Ekim 2005 ve 3 Mart 2006 tarihleri arasında anket uygulanmıştır. Anket formu ile kadının ve eşinin sosyodemografik özellikleri; evliliğe ait özellikler; kadının ve eşinin sigara ve alkol kullanımı; kadının şiddeti onayladığı durumlar; kadının ve erkeğin çocukluğunda anne ve babası arasındaki fiziksel şiddete tanık olma ve anne babası tarafından fiziksel şiddete uğrama öyküsü; son bir yılda (görüşmeden önce geçen 12 ay içinde) ve evlilik süresince kadına eşi tarafından şiddet uygulanma durumu, sıklığı, tipi ve fiziksel şiddete uğrayanlara, şiddetin sonuçlan soruldu. Evlilikleri süresince, eş şiddetine uğrama durumuna etki eden faktörlerin saptanmasında lojistik regresyon analizi (forward stepwise conditional method) kullanılmıştır. Çalışma grubundaki kadınların evlilikleri süresince, duygusal eş şiddetine %57.1, sözel şiddete %43.3, ekonomik şiddete %22.5, kontrol edici davranışa %16.9, fiziksel şiddete %33.1, cinsel şiddete %5.5 ve fiziksel ya da cinsel şiddete %34.3; son bir yılda, duygusal eş şiddetine %49.0, sözel şiddete %42.4, ekonomik şiddete %10.6, kontrol edici davranışa %11.4, fiziksel şiddete %5.5, cinsel şiddete %2.5 ve fiziksel ya da cinsel şiddete %6.7 oranlarında uğradıkları bulunmuştur. Lojistik regresyon modeline göre evlilikleri süresince, fiziksel ya da cinsel eş şiddetine uğrama durumunun risk faktörleri; kadının okuma yazma bilmemesi/ sadece okur-yazar olması, evlilik kararını ailelerin vermesi, kaçarak ya da kaçırılarak evlenme, kadının sosyal güvencesi olmayan işlerde çalışması, kadının sigara alışkanlığının olması, erkeğin alkole bağlı problem yaşaması, erkeğin evlilik dışı ilişki yaşamış olması, kadının ve erkeğin çocukluğunda anne babası arasında fiziksel şiddete tanık olması ve erkeğin duygusal şiddet uygulaması olarak saptanmıştır. Araştırma grubunda kadına yönelik eş şiddeti yaygın bir sorun olarak görünmektedir. Bu sorunla mücadelede en önemli yol kadının eğitimidir. Kadınların VIIIsosyal güvencesi olmayan işlerde çalışmalarını, zorla evlendirilmelerini ya da şiddete uğradıklarında kabullenmeleri ancak, genç kızlarımızın ve kadınlarımızın eğitimi ile önlenebilir. Önceki kuşakta şiddet olmasının, ikinci kuşakta şiddet olmasının kuvvetli bir belirteci olması da dikkat çekicidir. Böylece şiddet olmayan bir evde büyüme gelecekteki şiddete karşı koruyucu olabilir. Anahtar Kelimeler: Kadına yönelik şiddet, eş şiddeti, fiziksel şiddet, duygusal şiddet, cinsel şiddet.