Menopozal duruma göre kardiyovasküler risk faktörlerinin değerlendirilmesinde viseral adipozite indeksi ve vücut şekil indeksinin beslenme durumu ile ilişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FEYZANUR AKMAN

Danışman: Pınar Sökülmez Kaya

Özet:

Amaç: Menopozal durumun kardiyovasküler riskler, beslenme durumu ve biyokimyasal parametreler üzerine etkilerini değerlendirmek, Viseral Adipozite İndeksi, Vücut Şekil İndeksi ve diğer adipozite ölçümlerinin bu risk faktörleriyle korelasyonunu incelemektir. Materyal ve Metot: Samsun-Bafra Devlet Hastanesi Diyet Polikliniğine başvuran 18-75 yaşları arasında 70 premenopoz ve 70 postmenopoz olmak üzere toplam 140 kadın bireye sosyodemografik özelliklerini, temel beslenme alışkanlıklarını, menstrüasyon ve menopoz bilgilerini içeren bir anket ve 3 günlük besin tüketim kaydı formu uygulanmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri, vücut analizleri ve biyokimyasal ölçümleri alınmıştır. Sonuçlar p<0,005 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışma sonucunda postmenopozal kadınların %85,7'sinin obez ve %75,7'sinde menopozla birlikte ağırlık artışı olduğu, postmenopozal kadınların antropometrik ölçümlerinin, vücut yağ kütlesi, VAİ, VŞİ, açlık kan glukozu, total kolesterol, trigliserit, hemoglobin A1c (HbA1c) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (LDL) değerlerinin premenopozal kadınlara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). VAİ'nın; HbA1c, trigiliseritler, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL), LDL ve bel/kalça oranıyla korelasyon gösterdiği (p<0,05), VŞİ'nin ise total kolesterol, bel çevresi, kalça çevresi ve bel/kalça oranı ile korelasyon gösterdiği, en fazla korelasyonu ise bel çevresi ve BKİ'nin gösterdiği tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç: Kardiyovasküler risk altında olan postmenopozal kadınların beslenme durumlarının düzenlenmesi gerektiği; bu durumun değerlendirilmesinde kullanımı önerilen VAİ ve VŞİ'nin kardiyovasküler risk faktörlerini öngörmede BKİ, bel çevresi ve bel/kalça oranı gibi antropometrik ölçümlerden üstün olmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Antropometri; Beslenme; Kardiyovasküler risk; Menopoz; Viseral adipozite indeksi; Vücut şekil indeksi