Demans hastalarının beslenme durumları ile bilişsel durum düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELİHA GÜMÜŞTEKİN

Danışman: Pınar Sökülmez Kaya

Özet:

Amaç: Demans tanısı alan ve almayan 65 yaş üstü hastaların, malnütrisyon, Beden Kütle İndeksi (BKİ), bilişsel düzey ve depresyon durumlarının saptanarak beslenme durumları ile ilişkisinin değerlendirilmesidir. Materyal ve Metot: Çalışma Bafra Devlet Hastanesi Nöroloji Polikliniğine muayene olan, iletişim kurulabilen, gönüllü 65 yaş üstü 77 Alzheimer tip demans hastası ve 77 demans tanısı olmayan kontrol hastası ile gerçekleştirilmiştir. Bireylerin hepsine Sosyodemografik Bilgi Formu, 3 Günlük Besin Tüketim Kaydı, Mini Nütrisyonel Değerlendirme (MNA), Mini Mental Değerlendirme Testi (MMSE) ve Geriatrik Depresyon Ölçeği Kısa Form (GDÖ-15) uygulanmıştır. Tüm formlar; katılımcılarla yüz yüze görüşülerek ve hasta dosya bilgilerinden toplanmıştır. Windows ortamında SPSS 20.0 istatistiksel paket programı kullanılmıştır. Tüm istatistiklerde p<0,05 anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Demans grubunun %35,1'i; kontrol grubunun %3,9'u malnütrisyon riski altındadır. Kontrol grubunda malnütrisyonlu birey görülmemişken demans grubunun %14,3'ü malnütrisyonludur. Demans grubunun %71,4'ünde; kontrol grubunun %24,7'sinde depresyon vardır. Gruplar arası MMSE, MNA ve GDÖ-15 puanları arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Tüm yaşlı bireylerde BKİ değeri arttıkça MMSE ve MNA puanlarının arttığı, GDÖ-15 puanlarının azaldığı görülmüştür (p<0,05). Demans grubunda hafif bilişsel bozukluğu olanların %70,3'ü; ağır bilişsel bozukluğu olanların %16,7'si normal nütrisyonel duruma sahiptir. Demans hastalarının bilişsel bozukluk durumları ile beslenme durumları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Demans hastalarının malnütrisyon ve depresyon durumlarının genel yaşlı popülasyonuna göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Malnütrisyon bilişsel durumu etkilediğinden demans hastası yaşlı bireylerin beslenme durumunun daha dikkatli izlenmesi, beslenme planında hastaya uygun değişikliklerin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Beslenme; Bilişsel durum; Demans; Depresyon; Malnütrisyon