Bazı Ayva Klon Anaçlarının Armutta Büyüme, Meyve Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri


Creative Commons License

Öztürk A. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ağustos 2020
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2022

Proje Özeti

Bu çalışma, Bafra (Samsun) ekolojik koşullarında ayva klon anaçlarının [BA29, Quince A (QA) ve Quince C (MC)] ‘Deveci’, ‘Santa Maria’, ‘Abate Fetel’ ve ‘Williams’ armut çeşitlerinin büyüme, verim ve meyve kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2020-2021 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada incelenen çeşit/anaç kombinasyonlarında fenolojik, morfolojik ve pomolojik incelemeler yapılmıştır. Fenolojik özellikler üzerine anaçların ve çeşitlerin etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. Çalışmada en erken çiçeklenme ve hasat ‘Abate Fetel’, en geç çiçeklenme ‘Williams’, en geç hasat ise ‘Deveci’ çeşidinde olmuştur. Çalışmada en yüksek meyve ağırlığı anaçlar bakımından BA29 ve QA, çeşitler bakımından ‘Abate Fetel’ (233.07 g)’de belirlenmiştir. Meyve kabuğu renk özellikleri üzerine anaçların etkisi önemsiz olurken, çeşitlerin etkisi önemli olmuştur. Meyve eti sertliği en yüksek olan anaç MC olurken, ‘Abate Fetel’ çeşidinin meyve eti sertliği diğer çeşitlerden daha düşük olmuştur. Anaçlar bakımından en yüksek SÇKM, titre edilebilir asitlik ve pH BA29 anacında belirlenmiştir. Titre edilebilir asitlik ‘Santa Maria’da en yüksek, ‘Abate Fetel’ çeşidinde ise en düşük olmuştur. ‘Santa Maria’ çeşidinin SÇKM içeriğinin diğer çeşitlerden daha düşük olduğu saptanmıştır. En yüksek anaç çapı, gövde çapı ve ağaç boyunun BA29’da, en düşük ise MC anacında olduğu belirlenmiştir. En yüksek taç hacmi ‘Santa Maria’ en düşük ise ‘Williams’ çeşitlerinde belirlenmiştir.  Yaprak alanı üzerine anaçların ve çeşitlerin etkisi önemli olup en yüksek yaprak alanı ‘Santa Maria’/QA’da belirlenmiştir. MC anacının yıllık sürgün uzunluğunun diğer anaçlardan daha düşük olduğu belirlenmiştir. En yüksek bitki başına meyve sayısı, bitki başına verim ve dekara verim BA29 anacında belirlenmiştir. En yüksek gövde kesit alanı ve gövde kesit alanına verim BA29’da anacında belirlenmiştir. En yüksek pazarlanabilir meyve oranı ‘Williams’/QA kombinasyonunda belirlenmiştir. ‘Deveci’ çeşidinde karalekeli meyve oranı diğer çeşitlerden daha yüksek olmuştur. En yüksek hasat önü meyve döküm oranı ‘Williams’/BA29 kombinasyonunda belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler sonucunda en uygun çeşit/anaç kombinasyonunun belirlenmesi için araştırmanın uzun süre devam ettirilmesi gerektiği düşünülmektedir.