TÜBİTAK Projesi, 1002 - Hızlı Destek Programı, 2019 - 2021
Betulaceae familyası, Corylus
cinsi içerisinde yer alan fındık, ülkemiz için önemli sert kabuklu meyve
türlerinden biridir. Ülkemiz 776046 ton fındık üretimi ile dünyada birinci sırada
yer almaktadır. Fındık yetiştiriciliğindeki maliyet unsurları budama, dip
sürgünü kontrolü, yabancı ot temizliği, gübreleme, ilaçlama, sulama, hasat ve
harman işlemleridir. Maliyet unsurları içerisinde en büyük payı %55 ile hasat
masrafları oluşturmaktadır. Fındıkta hasat maliyetinin düşürülmesi için
ülkemizin farklı topoğrafik ve bahçe koşullarına uygun hasat makinalarının
üretilmesi ya da makina ile hasata alternatif yöntemler geliştirilmesi
gerekmektedir. Bu proje file örtüsünün fındık hasadında kullanılabilirlik
durumunu belirlemek amacıyla Ocak 2020- Ocak 2021 tarihleri arasında Samsun
ilinde, Atakum ve Çarşamba ilçelerindeki bahçelerinde yürütülmüştür. Çarşamba
ilçesinde ana çeşit ‘Tombul’, Atakum ilçesinde ise ‘Çakıldak’tır. Çalışmada
file örtü yardımıyla hasat ve geleneksel (elle) hasat yöntemlerinin, iş gücü
gereksinimleri, iş başarıları, hasat maliyetleri ve meyve kaliteleri üzerine
etkileri belirlenmiştir. Ayrıca, iki yöntem
arasındaki farklılıklar ekonomik olarak da ortaya konulmuştur. Çalışma
sonucunda, sıra tipi dikim sistemi ve düz
araziye sahip Çarşamba ilçesinde fındık hasadında file örtü kullanımı,
geleneksel hasata göre hasat süresini 4.67 kat, hasat maliyetini ise 3.56 kat
düşürmüş ve toplam karlılığı % 37.91 artırmıştır. Ocak
tipi dikim sistemi ve eğimli araziye sahip Atakum ilçesinde ise, fındık
hasadında file örtü kullanımı geleneksel hasata göre hasat süresini 3.75 kat,
hasat maliyetini ise 3.25 kat düşürmüş ve toplam karlılığı % 81.61 artırmıştır.
Anahtar Kelimeler: Gölgeleme filesi, iş başarısı,
randıman, iş gücü gereksinimi, fındık toplama