Hidrotropik Ajanların Katkısıyla Yüksek Voltajda Çalışabilen Yeni Nesil Tam Hücre (Wo3//Mo3vox) Sulu Amonyum İyon Pil Tasarımı


Topcu Y., Tekin B. (Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2024 - 2027

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı
  • Başlama Tarihi: Kasım 2024
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2027

Proje Özeti

Günümüzde artan enerji ihtiyaçlarına karşı sürdürülebilir ve yüksek performanslı çözümler arayışı, pil teknolojilerindeki araştırmaları önemli ölçüde yönlendirmektedir. Bu doğrultuda, sunulan proje, hidrotropik ajanlar yardımı ile yüksek voltajlarda çalışabilen yeni nesil sulu amonyum iyon pillerinin geliştirilmesi ve WO3//Mo3VOx kombinasyonunun ilk defa enerji depolama ve dönüşümü sistemlerinde bir araya getirildiği özgün bir projedir.

 

Bu projenin ana hedefi, metal karakterli sulu pillerde karşılaşılan korozyon, pasivasyon ve dendrit oluşumu gibi sürekli karşılaşılan sorunları tamamen ortadan kaldırabilen, ametal karakterli sulu piller geliştirmektir. Bu doğrultuda, amonyum iyonlarına özgü kimyasal özelliklerden faydalanılarak, metal karakterli pillerdeki sorunlara çözüm sunacak yeni bir yaklaşımın benimsenmesi hedeflenmektedir.  Tam bu sorunlara çözüm getirmek amacıyla, bu proje, geleneksel metal taşıyıcı pillerden radikal bir biçimde ayrılarak ametal karakterli yeni nesil amonyum (NH4+) iyon tam hücre geliştirmeyi hedef almaktadır.

 

Katot malzemesi olarak amonyum iyon pillerde bir ilk olacak şekilde, açık kafes yapılı Mo3VOx malzemesinin geliştirilmesi amaçlamaktadır. Mo3VOx'un teorik kapasitesi 171 mAh/g olup, bu en popüler ticari katotlara (örn. LiFePO4, LiCoO2) eşdeğerdir. Projede, 2 farklı kristal yapılı (Orto- ve tri-Mo3VOx) katot malzemesi farklı amonyum içerikli sulu elektrolitler içerisinde elektrokimyasal testler ile incelenecektir. Böylelikle katot malzemesinin en iyi performans sergilediği uygun kristal faz ve elektrokimyasal koşullar belirlenecektir. Diğer taraftan tam hücrede anot görevi yapacak farkli kristal yapilarda WO3 elektrot malzemesi geliştirilecektir. Elektriksel iletkenlik ve difüzyon kanallarının kristal yapı ile doğrudan ilişkili olarak değişkenlik göstermesi sebebiyle önerilen proje kapsamında 4 farklı kristal yapılı WO3 malzemesi karbon kumaş üzerinde büyütülecek ve her bir kristal yapılı WO3 elektrot malzemesinin farklı sulu amonyum elektrolitlerdeki elektrokimyasal işlevsellikleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

 

Sulu pillerin en önemli problemi olan düşük çalışma voltajını gidermek amacıyla, bu proje kapsamında hidrotropik ajanlar ile amonyum temelli tuzların sulu fazda çözünürlüğünün artırılması üzerine çalışmalar yürütülecektir. Bu sayede, Suyun elektrolit ortamındaki etkinliği azaltılarak sulu pil hücresinin çalışma voltajının artırılması hedeflenmektedir. Bu amaç için kg fiyatı, iyonik sıvılara (water-in-salt hazırlamak için kullanılmakta) kıyasla çok daha ucuz üre, gliserol ve polietilen glikol, hidrotropik ajan olarak kullanılacaktır. Hidrotropik ajanlar ile proje kapsamında önerilen anot ve katot malzemelerinin çalışma voltajı aralıklarını ayrı ayrı genişletmek üzere optimizasyon çalışmaları yürütülecektir.

 

Proje kapsamında, farklı kristal yapılı anot ve katot malzemeleri, XRD, SEM, TEM, FTIR, TG/DTA/DSC, XPS teknikleri ile ayrı ayrı yapısal olarak karakterize edildikten sonra CV, EIS, sabit akım şarj/deşarj, GITT testleri elektrokimyasal olarak karakterize edilecektir.

 

Yarım hücre testleri sonucunda karar verilecek uygun anot ve katot kristalleri kullanılarak WO3 ve Mo3VOx den oluşan ucuz ve sürdürülebilir olan yeni nesil amonyum iyon tam pil geliştirilecektir. Üretilecek tam hücreden 150 mAh/g spesifik kapasite ve bu kapasite değerini en az 250 çevrim koruyabilecek bir performans sergilemesi hedeflenmektedir.

 

Nihai amaç, metal karakterli pillerin doğası gereği oluşan korozyon, pasivasyon, dentrit oluşumu gibi problemlerin olmadığı, evrende en fazla bulunan H ve atmosferde en çok bulunan N elementlerinden oluşan, daha ucuz ve sürdürülebilir, ametal karakterli yeni nesil Amonyum iyon pil elde etmektir. Ticari uygulama olarak, bu proje geniş ölçekli taşınmaz güneş ve rüzgar enerjilerinden elde edilecek enerjinin depolandığı veya güneş enerjili araç şarj istasyonlarında kullanmak üzere en az 2,5V da çalışan ve en az 100 Wh/kg enerji yoğunluğuna sahip yerli ve milli bir ürünü ülkemize kazandırılacağı özgün bir proje olacaktır.