Kumcağız H. (Yürütücü), Yıldırım O.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Bu araştırmada risk grubundaki ergenlere yönelik uygulanan dinamik yönelimli
Kısa-Yoğun-Acil psikoterapinin (DY-KYAP) etkililiğini pozitif psikoloji
bağlamında incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı kapsamında 12 oturumdan
oluşan DY-KYAP programı geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında bir devlet
okulunda öğrenim gören tüm lise öğrencilerine yönelik problem tarama işlevindeki
risk haritası formu uygulanmıştır. Bu formun analiz edilmesi ile sınıf ve okul risk
haritası oluşturulmuş ve risk grubundaki ergenler belirlenmiştir. Bu ergenler ile ön
görüşmeler yapılarak DY-KYAP uygulaması içeren çalışma hakkında bilgi
verilmiştir. Ardından gönüllü olan ergenler araştırmaya dâhil edilerek deney ve
kontrol gruplarına eşleştirilerek atanmıştır.
Araştırmada kontrol gruplu ön test, son test ve izleme testi içeren yarı deneysel
desen tercih edilmiştir. Risk grubundaki 24 ergen deney (5 erkek, 7 kadın) ve kontrol
(6 erkek, 6 kadın) grubuna atanmış ve her iki gruba Kişisel Bilgi ve Onam Formu,
PERMA Çok Boyutlu İyi Oluş Ölçeği, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Yaşam
Amaçları Belirleme Ölçeği ve Ergenlerde İyimserlik-Kötümserlik Ölçeği
uygulanmıştır. Veri analizleri Freidman Mertebeler Testi, Mann-Whitney U testi ve
Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi aracılığıyla yapılmıştır.
Araştırmanın bulgularına bakıldığında DY-KYAP uygulanan deney
grubundaki ergenlerin iyi oluş, olumlu duygular, olumsuz duygular, yalnızlık,
bağlanma, başarı, yaşam amacı, kariyer amacı, psikolojik sağlamlık, iyimserlik ve
kötümserlik puanlarının olumlu yönde anlamlı şekilde değiştiği görülmüştür. Ancak
deney grubuna ait olumlu ilişkiler, yaşamda anlam, sağlık, ilişki amacı ve bedenduyum
amacı puanlarının olumlu yönde değiştiği görülse de bu farklılığın
istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı tespit edilmiştir. Kontrol grubundaki ergenlerin
puanlarında ise anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Sonuç olarak geliştirilen DYKYAP
programı ergenlerle yürütülecek çalışmalarda kullanılabilir ve etkililiği test
edilebilir.
Anahtar Sözcükler: Ergen, Risk grubu, Dinamik yönelimli Kısa-Yoğun-Acil
psikoterapi, Pozitif psikoloji