Akademik Veri Yönetim Sistemi
Fındık M. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Doktora, 2023 - 2024
Bu çalışmada yalancı gebelik semptomu gösteren ve laktasyonun durdurulması hedeflenen köpeklerde Vitex agnus castus kullanımıyla meme sekresyonunun sonlandırılması amaçlanmıştır. Çalışma materyalini Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı’na yalancı gebelik ve sonlandırılması gerekli laktasyon şikayeti ile getirilen hayvanlar oluşturmuştur. Hayvanlar rastgele olarak iki gruba ayrılmış; uygulama grubuna (n=12) VAC <15 kg için; 1 tb/5 kg/24 sa: >15 kg için; 1 tb/15 kg/24 sa (ProlactiNO, VetExpert, Türkiye); kontrol grubuna (n=12) ise dopamin agonisti kabergolin (KAB) 5 µg/kg/24 sa (Dostinex, Pzifer, ABD) uygulanmıştır. Uygulama günü 0. gün kabul edilmiş ve 4., 7. ve 10. günlerde köpeklerin klinik muayeneleri yapılmıştır. Hem VAC hem de KAB grubunda meme sekresyon bulgusu köpeklerin hepsinde belirlenmiştir. Davranış değişikliği gösteren hayvanların oranı ise VAC grubunda %41,7, KAB grubunda %33,3’ tür. Tedavi sonunda başarı oranları KAB grubunda %66,7, VAC grubunda %16,7 olarak belirlenmiştir. Diğer yandan meme sekresyonu sonlanmayan hayvanlarda 10. gu¨nde memelerdeki sekresyon VAC grubunda %68,7; KAB grubunda %80 azalmıştır. Davranış değişikliklerinin ise VAC grubunda 3. gün ile 8. gün arasında köpeklerin %80’inde; KAB grubunda ise 2. gün ile 7. gün arasında köpeklerin %50’sinde tamamen ortadan kalktığı belirlenmiştir. Yapılan uygulamalar her iki grupta da hematolojik ve serum biyokimyasal parametrelerde sayısal değişiklere yol açmasına rağmen referans değerler dışına çıkmamıştır. Uygulamalar sonucunda KAB grubunda yan etki olarak %2,5 oranında kusma gözlenmiştir; VAC uygulamaları sonucunda herhangi bir yan etki görülmemiştir. Serum PRL düzeylerinin karşılaştırılmasında ise VAC ve KAB grupları arasında sadece dördüncü günde KAB grubunda şekilenen yükselişe bağlı olarak istatistiksel önem bulunmuş (P <0,01), 0., 7, ve 10. günler arasında bir önem belirlenememiştir. Sonuç olarak; elde edilen veriler köpeklerde yalancı gebeliğe ait meme sekresyonu ve davranış değişikliklerinin ortadan kaldırılması ve laktasyonun sonlandırılmasında, 10 günlük tedavi sürecinde VAC kullanımının, özellikle de meme sekresyonu üzerine olan etkisi yönünden kabergolin kullanımına oranla daha düşük etkili olduğunu göstermektedir. Ancak, VAC’ın bu süre boyunca herhangi bir yan etki oluşturmadan meme sekresyonunda sağladığı düşüş oranı değerlendirildiğinde, tedavi süresinin ya da uygulama dozunun artırılmasıyla başarı şansının da yükseleceği ön görülmektedir. Buradan yola çıkarak konu ile ilgili klinik ve hormonal düzeyde çalışmaların devam etmesi hedeflenmektedir.