Konuşma, günlük hayatta en çok kullanılan anlatma becerisidir. Öğrencileri hayata hazırlamayı amaçlayan okulların görevlerinden biri de öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmektir. Bu çalışmanın amacı, 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’na göre hazırlanmış 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki konuşma etkinliklerini incelemektir. Çalışmada doküman inceleme yöntemi kullanılmış ve veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Konuşma etkinlikleri; sayı, tür, temalara dağılım, yönergeler, değerlendirme ölçekleri, konuşma türleri, temayla ilişki ve görsel/metinsel unsurlar açısından incelenmiştir. Çalışma sonucunda; kitapta toplam 44 konuşma etkinliğinin olduğu, bunların temalara dengeli bir şekilde dağıtılmadığı, anlatma ve soruna çözüm bulma türündeki etkinliklerin baskın olduğu, etkinliklerin çoğunun yönergesinin olduğu ve kitabın yönerge açısından oldukça zengin olduğu, etkinliklerin yaklaşık yarısından sonra akran ve öz değerlendirme ölçeklerinin olduğu belirlenmiştir. Konuşma türlerine bakıldığında, betimleyici türdeki konuşmaların ağırlıkta olduğu, tartışmacı ve karşılıklı konuşma türleri açısından kitabın zayıf olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle çalışma sonucunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Speaking is the most used productive skill in daily life. One of the duties of schools that prepare students for life is to develop students' speaking skills. This study aims to examine the speaking activities in the 5th-grade Turkish course book, which was prepared in accordance with the 2024 Secondary Schools Turkish Course Curriculum. The document analysis method was used in the study, and the data were examined through content analysis. Speaking activities were examined in terms of their number, type, distribution by theme, instructions, evaluation scales, types of speech, their relationship to the theme, and visual and textual elements. The study revealed that the book contained a total of 44 speaking activities; however, these were not distributed evenly across the themes. The activities of describing and problem solving were dominant; most of the activities had instructions, and the book was quite rich in terms of instructions. There were peer and self-assessment scales after about half of the activities. When the types of speech are examined, it is seen that the majority of speaking activities require students to produce descriptive speech, and activities are weak in terms of argumentative and conversational types of speech. Based on the findings, suggestions were made.
