Research Information System
International Congress on Multidisciplinary Approaches in Agricultural Sciences (ASMAC), Bayburt, Turkey, 15 May 2024, (Summary Text)
Dev ısırgan otu (Girardinia diversifolia) Nepal, Hindistan orjinli, Bhutan, Sri Lanka, Çin’in
doğusuna kadar yayılış gösteren, yüksek rakımlı alanlarda yetişen tropikal alanları benimsemiş
sak lif bitkisidir. Dev ısırgan otunun bitki boyu 1.5-3.0 m arasında değişkenlik gösteren, tek veya
çok yıllık olan, çalımsı bir bitkidir. Kuvvetli kazık kök sistemine sahiptir. Bu saçak köklerinin
üzerinde bulunan rizomların boğumlarından yeni bitkiler gelişme göstermektedir. Yapılan
incelemeler sonucunda mikroskop görüntülerinde rastladığımız nişastamsı yapılar vasıtasıyla
köklerinde nişasta ihtiva edebileceği kanısına varılmıştır. Gövdeleri yapı olarak 5 köşelidir ve
tabanından itibaren dallanır. Gövdelerinin üzeri sivri, batan, yumuşak tüylerle kaplıdır. Gövde
küme halinde büyür ve her kümenin kendine özgü bir yapısı vardır. Kaliteli ve güçlü liflere sahip
olmasının yanı sıra doğal olarak yetiştiği yerlerde tıbbi olarak da insanlar bu bitkiden
faydalanmaktadır. Yaprakları karşılıklı, uzun saplı ve avuç içi şeklindedir. Yapraklarının kenarları
testere dişi olarak adlandırılan yapıya sahiptir. Yapraklar genellikle 15-30 cm arasında uzunluğa
sahip olabilir. Dişi çiçekler, sarımsı renkte 1-28 cm uzunluktaki çiçek sapı üzerinde teşekkül eden
çiçekler seyrek veya sıkı küremsi yapılar oluşturur. Erkek çiçekler ise beyaz renkte ve alt aksiller
salkımlarda bulunur. Erkek çiçeklerin çiçek örtüsü4-5 parçalı ve valvant yapılı olmaktadır. Erkek
çiçekler 4 stamenli içe kıvrılmış şekildedir. Ayrıca geleneksel kullanımda yemeklerde kullanmak
üzere yaprakları kurutulup kullanılmaktadır. Dev ısırgan meyveleri yüzeyi pürüzlü ve ince tüylerle
kaplıdır. Bin dane ağırlığı 2.9-3.2g arasında değişmektedir. Tohumlar kasım aralık ayında hasat
olgunluğuna ulaşmaktadır. Meyveleri aken tipindedir. Tohumları açık kahverengi ve koyu
kahverengi arasında değişen renklere ve 15.3mm boyutlarına sahiptir. Bu çalışmada Samsun
ekolojik koşullarında yetiştirilen dev ısırgan otu bitkisinin anatomik ve morfolojik özellikleri
incelenmiş literatür bilgileri ile desteklenmiştir.