the mosques are considered to be the most important religious building type in Islamic architecture. The mosques had rich stucco ornaments during the Great Seljuk period.From the Great Seljuk period, known as the golden age of Iranian Islamic art, remainsmasterpieces in the art of stucco decoration more than any other art kind. In this article, the architecture of the great mosque of Ardestan, which is considered as one of themasterpieces of the Great Seljuk Period, and also its stucco ornaments and inscriptionsare discussed. According to the results, the stucco decorations in these mosques includeinscriptions, vegetal and geometric decorations made using embossing, engraving, andstamping techniques. The stucco ornaments of this mosque are similar to the ornamentsof periods before and after the Great Seljuk era. Although it was claimed in many previous studies that the building had a single porch during the Great Seljuk period and wastransformed into four porches in the following periods, considering the information obtained from the inscription in the interior of the mosque, was determined that this mosquewas built in the form of four porches during the Great Seljuk period.
İslam mimarisinde en önemli dini yapı türü sayılan camiler, Büyük Selçuklu döneminde zengin alçı süslemeler barındırmıştır. Böylece İran İslam sanatının altın çağıolarak bilinen Büyük Selçuklu dönemi, her sanattan daha çok, alçı süsleme sanatındageriye şaheserler bırakmıştır. Bundan hareketle bu makalede, Büyük Selçuklu dönemi şaheserlerinden sayılan Ardistân Cuma Camii Mimarisi ve onun alçı süsleme vekitabeleri ele alınmıştır. Elde edilen sonuçlardan, yapıda Büyük Selçuklu dönemine aitalçı süslemeler, yapının farklı bölümlerinde bulunup, süsleme kompozisyonunun, yazı,bitkisel ve hendesi bezemeleri içerdiği ve kazıma, kabartma ve kalıplama tekniğinde yapıldıkları anlaşılmaktadır. Bu yapıda işlenmiş alçı süslemeler Büyük Selçuklu döneminden önce ve sonraki dönemlere ait süsleme örnekleri ile yakın benzerlik arz etmektedir.Daha önce yapılan birçok araştırmada, yapının Büyük Selçuklu döneminde tek eyvanlıolup, sonraki dönemlerde dört eyvanlı hale getirildiği iddia edilmesine rağmen, camininiç mekânındaki kitabeden elde edilen bilgiler dikkate alındığında, yapının Büyük Selçuklu döneminde dört eyvanlı olarak inşa edildiği bu çalışma kapsamında tespit edilmiştir.
