Akademik Veri Yönetim Sistemi
25. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara, Türkiye, 16 - 19 Mayıs 2024
Mesleki kimlik, kariyer gelişimi ve karar verme süreçlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Güçlü bir mesleki kimliğe sahip bireylerin, ilgileri, yetenekleri ve değerleri hakkında daha fazla bilgiye sahip oldukları ve bu doğrultuda kendilerine uygun meslekleri belirlemede daha başarılı oldukları bilinmektedir. Önceki çalışmalar mesleki kimliğin olumlu ruh sağlığı, düşük stres ve depresyon, yüksek öz-yeterlilik algısı ve olumlu kariyer hedefleri ile ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır ancak bu çalışmalarda mesleki kimliği ölçmek amacıyla kullanılan ölçeğin, kişilerin kariyer hedefleri ve ilgili alanları hakkında farkındalıklarını ölçmekten ziyade mevcut kariyer durumları hakkında nasıl hissettiklerini değerlendirdiğini göstermektedir. Bu nedenle kariyer kararı verme gibi kritik bir aşamada yer alan genç yetişkinlikler için kariyer hedeflerini, yeteneklerini ve ilgilerini ölçen kapsamlı ve güvenilir bir yapıya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla geliştirilen ölçek toplamda 20 maddeden oluşmakta, 5’li likert tipinde (1 = Hiç katılmıyorum, 5 = Tamamen katılıyorum) puanlanmaktadır. Ölçekte iki ters madde (12 ve 17. madde) yer almakta ve ölçeğin iyi düzeyde uyum değerlerine ve güvenirliğe sahip olduğu bulunmuştur.
Bu çalışma kapsamında Mesleki Kimlik Ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması amacıyla ilk olarak maddeler araştırma ekibi tarafından ortak çeviri ile İngilizceden Türkçeye çevrilmiş ve kariyer psikolojik danışması alanında akademik çalışmaları olan ve doktora derecesine sahip beş alan uzmanına ve ölçme ve değerlendirme alanında doktora eğitimine sahip bir uzmana gönderilmiştir. Uzmanlardan alınan geri bildirimler doğrultusunda maddeler dil bilgisi, akıcılık ve anlaşılırlık kapsamında revize edildikten sonra Türkçeden İngilizceye geri çeviri yapılmıştır. Orijinal form ile Türkçeden İngilizceye çevrilen form, uzman görüşü için üç alan uzmanlarına gönderilmiştir. Uzmanlardan gelen geri bildirimler arasında tutarlılığın sağlanması sonucunda, deneme uygulaması için her iki dile hâkim 15 üniversite öğrencisinden maddelerin akıcılığı ve anlaşılırlığı için geri bildirimler alınmıştır. Alınan geri bildirimler sonucunda maddeler tekrar gözden geçirilerek nihai uygulama aşamasına geçilmiştir. Bu kapsamda Ondokuz Mayıs Üniversitesinde öğrenimine devam eden 250 üniversite öğrencisinden veri toplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iyi uyum değerlerine sahip olduğu ve faktör yapısının doğrulandığı bulunmuştur. Ayrıca, ölçeğin yüksek düzeyde iç tutarlılık katsayısına sahip olduğu görülmüştür.