18. Ulusal Özel Eğitim Kongresi , Konya, Türkiye, 13 - 15 Kasım 2008, ss.1-13
YETERLİ ÖĞRETİM ÜYESİ DESTEĞİ BULANMAYAN ZİHİN ENGELLİLER ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜNDEN MEZUN OLMUŞ VE EN AZ BİR YIL BU MESLEĞİ YÜRÜTEN ÖĞRETMENLERİN KENDİ MESLEKİ YETERLİLİKLERİNİ DEĞERLENDİRMESİ
Yükseköğretim
kurumlarında zihin engelliler öğretmenliği programların açılmasındaki artışı,
bu alanda yeterli sayıda öğretmenin bulunmaması dikkate alındığında başlarda
olumlu karşılanmıştır. Ancak, ülkemizde zihin engelliler öğretmenliği
programında görev alabilecek yeterli sayıda öğretim üyesi bulunmaması, var olan
öğretim üyelerinin ise belli başlı bazı üniversitelerde toplanmış olmasıyla
üniversitelere dağılımındaki orantısızlık, bazı açılan zihin engelliler
öğretmeliğini programlarını tartışılır duruma getirmiştir. Yapılan literatür
taramasında, “Yeterli sayıda öğretim üyesi bulunmayan zihin engelliler
öğretmenliği programında mezun olan öğretmenler görevlerini yerine getirirken
mesleki yeterlilikleri nasıl değerlendirmekteler?” sorusunun cevabını bulmaya
yönelik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmada yeterli sayıda öğretim
üyesi bulunmayan zihin engelliler öğretmenliği programları nasıl
sürdürülmektedir? Yeterli sayıda öğretim üyesi bulunmayan zihin engelliler öğretmenliği programlardan
mezun olan öğretmenlerin kazanımları nelerdir?, Yeterli sayıda öğretim üyesi
bulunmayan zihin engelliler öğretmenliği
programında mezun olan öğretmenler görevlerini yerine getirirken mesleki
yeterliliklerini nasıl değerlendirmekteler?” sorularının cevabı aranmıştır.
Bu çalışmaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi’ nin Zihin Engelliler Öğretmenliği bölümünden mezun olmuş ve en az bir yıl bu mesleği yapan 30 öğretmen katılmıştır. Bu çalışmayla ilgili veri toplama sürecinde, “Zihin Engelliler Öğretmenliğinde Mesleki Yeterlilikleri Değerlendirme Anket Formu” kullanılmıştır. Bu çalışmada kullanılan anket formu düzenlenirken yeterliliklerin tek tek değerlendirilmesi katılımcı sayısını ve cevabını etkileyeceği düşünüldüğünden, her bir küme genel olarak bir yeterlilik alanı olarak anket formunda yerleştirilmeye çalışılmış, aynı zamanda zihin engelliler öğretmenlerinin genel olarak çalıştığı kurumların eğitim programları ve öğretmen uygulamaları dikkate alınarak sadece 14 kümeye yer verilmiştir. Araştırmaya e-posta yoluyla gelen anket sonuçları, kimden geldiği belli olmaması amacıyla, çalışmaya katılan öğretmenleri tanımayan bir sekreter tarafından “anket1, anket2” biçiminde faklı bir dosyaya kaydedilmiş, gelen e-posta gelen kutusundan silinmiştir.
Uygulanan
anketten elde edilen verilerin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında SPSS
programında yararlanılmıştır.
Bu araştırmada elde edilen veriler sonucunda, araştırmaya katılan öğretmenlerin %36.7 sinin mesleki yeterlilikleri bakımında kendilerini başarılı gördükleri, % 40 nın mesleki yeterliliklerini bilgi bakımından yeterli, ama uygulamada yeterli görmedikleri, % 23.3 nün ise mesleki yeterlilikleri bakımında kendini başarılı görmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcıların, çalışma yılına göre oluşan grupların ikili karşılaştırılmasında, 1 ve 2 yıl süreyle çalışanlar arasında anketin 3, 7 ve 9 maddeleri dikkate alındığında fark olduğu, 1 ve 3 yıl süreyle çalışanlar arasında anketin 7 maddesi dikkate alındığında fark olduğu ve 2 ve 3 yıl süreyle çalışanlar arasında fark olmadığı belirlenmiştir. Ankete katılanların mesleki yeterliliklerinin çalıştıkları kuruma göre iki gurubun karşılaştırılmasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.