ŞİZOFRENİ TANILI BİREYLERE FARKINDALIK TEMELLİ PSİKİYATRİ HEMŞİRELİĞİ UYGULAMALARI


Kahya M., Orak O. S.

KARADENİZ 13th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, Sankt-Peterburg, Russia, 21 - 24 July 2023, pp.87-95

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • City: Sankt-Peterburg
  • Country: Russia
  • Page Numbers: pp.87-95
  • Ondokuz Mayıs University Affiliated: Yes

Abstract

ÖZET Dünyada kronik ruh sağlığı hastalığı tanılı bireylerin yarısından çoğunu kapsayan şizofreni tanılı bireyler; bilişlerinde, duygularında ve psikososyal durumlarında derin rahatsızlıklar ve kötüleşme ile karakterize, çoğunlukla tekrarlayan bir tablo sergilerler. Şizofreni tedavisinde amaç şizofreni tanılı bireylerin göstermiş olduğu hastalık belirtilerinin azalmasının yanı sıra bu bireylerin işlevselliğini mümkün olduğunca arttırarak tekrarı önlemektir. Bu bireyler hastanede ve ayakta tedavide önemli ölçüde zaman harcadıklarından, semptomların azalmasını ve genel yaşam kalitesinin artmasını sağlayan yeni ruh sağlığı müdahalelerine yönelik taleplerde bulunurlar. Şizofrenide ruminasyon, yeniden değerlendirme ve baskılamanın artan kullanımı; azalmış duygusal ifade, körelmiş duygulanım, semptomların alevlenmesi ve hastalığın tekrarlaması ile ilişkilidir. Farkındalık temelli yaklaşımlar, hastalığa ve tedavisine ilişkin içgörü eksikliğinin giderilmesine ve hastalıkla ilgili kabullün gerçekleşmesine, hastalık yönetimi davranışlarında iyileşmelere katkı sağlar. Çalışmalar, farkındalık temelli yaklaşımların şizofreni tanılı bireylerde yeniden hastaneye yatış oranlarını azaltabileceğini, nörobilişsel yönlerini iyileştirebileceğini ve klinik iyileşmeyi artırabileceğini öz-yeterlik duygularını artıracağını göstermektedir. Bu nedenle şizofreni tanılı bireylerde farkındalık temelli yaklaşımların farmakolojik tedaviye destek olarak psikiyatri hemşireliği uygulamalarında kullanılması ve bu konuda mesleki yetkinliklerin arttırılması için lisans ve lisansüstü eğitim müfredatına eklenmesi önemlidir. Anahtar Kelimeler: Bilinçli farkındalık, hemşire, şizofreni.