Afet Yönetiminde Yerel Bilginin Önemi ve İyi Uygulama Örnekleri


Creative Commons License

Yılmaz C., Albayrak L.

Turkısh World II Internatıonal Geography Congress, Almati, Kazakistan, 24 - 25 Nisan 2025, cilt.1, sa.1, ss.150-154, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Almati
  • Basıldığı Ülke: Kazakistan
  • Sayfa Sayıları: ss.150-154
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünyada her zaman çeşitli şekillerde doğal afetler yaşanmakta ve insanlar karşılaştıkları riskleri yönetmeye çalışmaktadır. Deprem, heyelan, fırtına, sel, kuraklık ve orman yangınları oluştukları yerlerde bütün varlıkları ve insan eserlerinin güvenliğini tehlikeye atmaktadır. Afetler, hem ekosistem hem de ekonomiyi bozucu etkisiyle birçok olumsuz olayın art arda gelmesine neden olmaktadır. Doğal afetlerin hepsi tamamen öngörülemez değildir ve bazı afetlerin önceden tahmini mümkün olabilmektedir. Dünyanın farklı bölgelerinde bazı toplumlar, gözlem yoluyla doğadaki değişimleri fark ederek afetleri öngörebilme ve afet esnasında süreci yönetebilmede etkili olan yerel bilgilere sahiptirler. Toplumların doğaya uyum gösterme ve onunla mücadele biçimleri, afet risklerinin yönetilmesinde birer kılavuz olabilmektedir. Dünyanın farklı kesimlerinde bilimsel olarak ortaya konmuş ve çeşitli yönetim kademeleri tarafından uygulanan yöntemler dışında, yerel toplumların yaşadıkları ortamda dış dünyadan bağımsız olarak geliştirdikleri ve çoğu basit gibi görünen yöntemlerle doğal afetleri önlemek ve yönetmek konusunda ortaya koydukları çeşitli stratejilerin bilinmesi ve literatüre kazandırılması da afet risklerini azaltma veya önlemede önemli bir kaynak olabilir. Çalışmada, literatürde geçen afet ve yerel bilgi ilişkileri öne çıkarılarak, afet yönetiminde Dünya’dan farklı örnekler ve coğrafi gözlemler ile Karadeniz Bölgesi’nde tespit edilen örnek durumlar eşleştirme yapılarak analiz edilmiştir. Veriler; yerel bilgiye dayalı sel yönetimi, kuraklık riskine karşı alınan tedbirler, sürdürülebilir arazi kullanımı ile toprak ve suyu koruma, heyelan riskine karşı öngörü ve tedbirler olarak sınıflandırılmış, sonra da bunların betimsel analizi yapılmıştır.