Akademik Veri Yönetim Sistemi
I. Uluslararası 21. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Samsun, Türkiye, 11 - 12 Mayıs 2023, ss.53-54, (Özet Bildiri)
Amaç: Bu araştırmanın amacı, lösemi tanılı çocukların ebeveynlerine uygulanan mindfulness temelli psikoeğitim programının (MTPP) ebeveyn psikolojisine etkisini belirlemektir. Metod: Ön test ve son test ölçümlü, randomize kontrollü deneysel tipte olan bu araştırma, Türkiye'de bir üniversite hastanesinin Pediatrik Hematoloji polikliniğine kayıtlı olan lösemi tanılı çocukların ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan 36 ebeveyn, MTPP uygulama süreci öncesi basit rastgele randomizasyon yöntemiyle 18 deney ve 18 kontrol olmak üzere gruplara ayrılmıştır. Araştırma, 30 ebeveyn ile tamamlanmıştır (15 deney, 15 kontrol). Deney grubundaki ebeveynlere araştırmacılar tarafından geliştirilen MTPP, haftada bir oturum (90 dakika) olmak üzere sekiz oturum uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyodemografik Veri Formu”, “Ruminatif Düşünme Biçimi Ölçeği (RDB)”, “Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ)” ve “PERMA Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi yüzdelik ve frekans dağılımı, ki-kare testi, bağımsız gruplar t testi ve bağımlı örneklemlerde ttesti kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Araştırma öncesinde gruplar arasında ebeveynlerin tanımlayıcı özellikleri açısından anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Deney grubundaki ebeveynlerin grup içi ölçümlerinde son-test RDB ve ASÖ toplam puanlarında ön-test puanlarına göre anlamlı derecede bir düşüş olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Ancak deney grubundaki ebeveynlerin grup içi PERMA ön-test ve son-test toplam puanlarında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Kontrol grubundaki ebeveynlerin grup içi değerlendirmelerinde RDB, ASÖ ve PERMA ön test ve son test puan ortalamaları arasında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Ayrıca deney ve kontrol gruplarının RDB, ASÖ ve PERMA son test puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0,05). Sonuçlar: MTPP’nin ebeveynlerin ruminatif düşünme ve algılanan stres düzeyini azaltmada, iyi oluş düzeyini ise artırmada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelerin, lösemi tanılı çocuğu olan ebeveynlerdeki ruminasyon ve stres düzeylerini azaltmak ve psikolojik iyilik seviyesini arttırmak için MTPP’yi aile merkezli bakım uygulamalarına dahil etmeleri önerilir. Anahtar kelimeler: Ebeveyn, lösemi, mindfulness, ruminasyon, stres