Bazı beyaz baş lahana genotiplerinin kök-ur nematoduna (Meloidogyne incognita Irk 2) karşı dayanıklılıklarının belirlenmesi


Creative Commons License

ÖZBAKIR ÖZER M., BALKAYA A., MENNAN S.

Akademik Ziraat Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.27-34, 2019 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.29278/azd.593322
  • Dergi Adı: Akademik Ziraat Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.27-34
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kök-ur nematodları [Meloidogyne spp.(Tylenchida:Meloidogynidae)], sebze yetiştiriciliğinde ekonomikdüzeyde verim ve kalite kayıplarına neden olanönemli zararlılardandır. Nematodlarla mücadelede,nematodlara dayanıklılık yönünden ıslah edilmişçeşitlerin kullanımı ön plana çıkmaktadır. Dayanıklıbitkilerin ıslahı ise zor ve uzun yıllar almakla birliktehem ekonomik hem de çevre sağlığı açısından tercihedilmektedir. Bu çalışmada, morfolojik olarakbirbirinden farklı heterojen yapıya sahip 26 beyazbaş lahana ıslah hattının Meloidogyne incognita Irk2’ye karşı dayanıklılık seviyeleri araştırılmıştır.Nematodla bulaşık olan ve olmayan uygulamalardaincelenen bitki boyu, bitki yaş ağırlığı, bitki kuruağırlığı, kök yaş ağırlığı, yaprak sayısı ve yaprak alanıözellikleri yönünden istatistiksel olarak önemlidüzeyde farklılıklar olduğu saptanmıştır. Çalışmada,değerlendirmeye alınan lahana genotiplerinintamamında urlanma tespit edilmiştir. Genotiplerinköklerindeki urlanma oranları, 1.5 ile 5.0 skaladeğerleri arasında değişmiştir. Yumurta kümesiskalasının 0-5 arasında değişim gösterdiği ve lahanagenotipleri arasında sadece 183 nolu hatta yumurtakümesi tespit edilmemiştir. Ur skalası ve yumurtakümesi skalası değerleri bir aradadeğerlendirildiğinde, 173, 183, P33 ve 530 noluhatların kök-ur nematoduna dayanıklı olduklarısaptanmıştır. Dayanıklı olarak belirlenen bugenotipler, hibrit lahana çeşit ıslah programlarındadeğerlendirilmektedir.
Root-knot nematodes [Meloidogyne spp.(Tylenchida: Meloidogynidae)], are one of the serious harmful causing losses of yield and quality at economic level in vegetable growing. For nematode management, use of improved varieties resistant to nematode is a priority. Although breeding of resistant plants is difficult and taking long years, using resistant plant for nematode control is preferred for both environmental health and advantage. In this study, resistance level of 26 white head cabbage breeding lines with heterogeneous structure and morphologically different from each other to Meloidogyne incognita Race 2 was investigated. Plant height, fresh and dry weight of plant, fresh weight of root, leaf number and leaf area were found to be statistically significant in nematode-infected and non-infected applications. Galls formation was detected for all the cabbage genotypes evaluated in the study. The rates of gall on the roots of genotypes were varied from 1.5 to 5.0 scale values. Egg masses scale was between 0-5 among the cabbage genotypes, only the line 183 had not egg masses. When gall end egg masses scales were evaluated together, 173, 183, P33 and 530 were detected as resistant lines to Root-knot nematode. These resistant genotypes have evaluated in breeding programs of hybrid cabbage varieties.