Osmanlıdan Cumhuriyete Şehit Aileleri (1875-1923)


ÜNLÜ M.

Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, cilt.11, sa.1, ss.215-232, 2003 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2003
  • Dergi Adı: Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.215-232
  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türk toplumunda vatan için ölme kutsal bir görev, şehitlik ulvî bir mertebe olarak kabul edilmiş ve asırlar süren Türk hakimiyeti dönemlerinde cereyan eden savaşlarda yüz binlerce şehit verilmiştir. İmparatorluğun en uzun yüzyılı olarak nitelenen XIX. yüzyılın son çeyreğinden Cumhuriyet’in ilânına kadar olan dönemde de “ 93 Harbi ”, “ Balkan Savaşları ”, “ I. Dünya Harbi ” ve “ Kurtuluş Savaşı “ gibi uzun, çetin ve yıpratıcı muharebeler cereyan etmiş ve bu muharebelerde de binlerce kişi şehit olmuştur. Ekonomik, siyasi ve sosyal açıdan büyük sıkıntı içinde olan devlet savaşları müteâkiben bir taraftan bu savaşların açtığı yaraları sarmak, bir taraftan da şehitlerin ailelerine sahip çıkmak durumunda kalmıştır. Yapılan düzenlemelerle şehit aileleri maddi ve manevi olarak desteklenmeye çalışılmıştır. Şehit yakınlarına bağlanan maaşlar dışında ikramiye ve nakdî yardımlarda bulunularak, borçları affedilerek ve hatta karşılıksız emlâk dağıtılarak maddi refahları sağlanmaya gayret edilmiştir. Ayrıca, söz konusu ailelere takdir belgesi ve madalyalar verilerek, taziyede bulunularak gönülleri alınma yoluna gidilmiştir. Bunun yanı sıra şehit çocuklarının himaye ve eğitimleri için de çeşitli önlemler alınmış ve kendilerine iyi birer gelecek sağlanmaya çalışılmıştır. Devletin içinde bulunduğu şartlar sebebiyle şehit aileleri özellikle maaşlarını alma konusunda bir takım mağduriyetler yaşamışlardır. Ancak imkanlar ölçüsünde bu problemler giderilmeye ve sözü edilen ailelere kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi kazandırılmaya çalışılmıştır.
The martyrdom is a divine acceptance in order to protect the country during the wars that have taken place in the Turkish history. In the wars which taken place during the XIX Th. century rarely “93 War”, “The War of Balkans” and “First World War” many individuals lost their life for the sake of martyrdom. The state tried to ease the fiscal handicaps of the citizens meanwhile the administration has also struggled to take care of the families whose diseased men lost their life in any wars. The state issued some regulations to give a hand for the soldiers who lost their life in the struggle of the war. The martyrdom’s akin received monthly salary, exempted from their debts and gained some estates that granted by the state. The state has also privileged the akin of diseased soldiers such as granting war medals and sending official sympathy letters to the families of those who were killed during the skirmish of the war. The state has also supported the children of diseased soldier at war by donating the education expenses and supplied with food stuffs along with dressing aids. The families of diseased soldiers could not be paid monthly salary from time to time since the state got worsened fiscal position. However the state assured the compensation of lost salaries within the fiscal conveniences.