Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASES III. ULUSLARARASI AFET KONGRESİ , Kahramanmaraş, Türkiye, 3 Şubat - 06 Mayıs 2025, ss.244-250, (Tam Metin Bildiri)
Özet
Afetler sonrasında hayvan yönetimi, sürdürülebilir biyoçeşitlilik, ekosistemin korunması, insan hayvan ilişkisi, hayata tutunmada hayvanın manevi değeri, insanların beslenme ihtiyaçlarının karşılanması, hayvanların ekonomik değeri gibi birbirinden bağımsız birçok faktörle önemli bir yer tutmaktadır. Afet, mevcut kapasitelerin ötesinde olan ve dışarıdan yardım gerektiren bir acil durumdur. Hayvanlara müdahale konusunda sadece medikal tedaviyi akla getiren “veteriner acil tıbbı” tanımının yetersiz kalması ile “afetlerde hayvan yönetimi” tanımı ortaya çıkmıştır. Bu, veteriner hekimlerden, gönüllülere, sivil toplum kuruluşlarından, afet yöneticilerine kadar geniş bir kitleyle etkileşime giren farklı bir bakış açısıdır. Afetlerde hayvan yönetimi içerisinde vahşi hayvan türleri, çiftlik hayvanları veya pet hayvanları gibi insan-hayvan bağı olmayan veya çok az olan türler olup en az koruma seviyesine sahiptir ve afetin etkilerine karşı önemli ölçüde daha savunmasızdır. Afetlerde hayvan yönetiminin amacı, hayvanları kapsayan dayanıklı topluluklar yaratmaktır. Dünyada ve ülkemizde yaşanan afetlerden elde edilen tecrübe, afet yönetimi aşamalarına doğru bir şekilde entegre edilmiş hayvan afet yönetim planının; ulusal afet yönetimi politikalarına katkı sağlayacağı ve afet sonrası yönetimin göz ardı edilemeyecek bir parçası olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Afetlerde yaban hayvanı yönetimi üzerine hazırladığımız bu çalışmamızda, meteorolojik karakterli doğal afetlerden biri olan ve ülkemizde de dönem dönem yıkıcı etkilerle ortaya çıkan orman yangınları örneği üzerinde durulacaktır. Olası bir afet durumunda yaban hayatı yönetimi için; afet yönetiminin aşamaları olan risk azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme konularında yapılması gerekenler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: afet, hayvan yönetimi, ilk yardım, orman yangını, yaban hayatı
Abstract
Animal management following disasters plays a crucial role and is interwoven with several independent factors, including sustainable biodiversity, ecosystem conservation, human-animal relationships, the spiritual value of animals in coping with adversity, the fulfillment of human nutritional needs, and the economic value of animals. A disaster is defined as an emergency that exceeds existing capacities and necessitates external assistance. The term "disaster animal management emerged due to the limitations of "veterinary emergency medicine," which primarily focuses on medical treatment for animals. This new perspective encompasses a broader range of individuals, from veterinarians and volunteers to non-governmental organizations, and disaster managers. In the context of disaster animal management, wild animals, livestock, and pets that have limited or no human-animal bonds, often receive the least protection and are significantly more vulnerable to the impacts of disasters. The aim of disaster animal management is to create resilient communities that include animals. Experiences from global and our country, disasters have clearly demonstrated that a well-integrated animal disaster management plan, incorporated into all phases of disaster management, contributes to national disaster management policies and is an essential component of post-disaster management. This study focuses on wild animal management during disasters, specifically examines the case of wildfires, a meteorological natural disasters that periodically causes devastating effects in our country. To enhance wild animal management in the event of a potential disaster, this study outlines necessary actions for each phase of disaster management: risk reduction, preparedness, response, and recovery.
Keywords: disaster, animal management, first aid, wildfire, wildlife