Mesleki ve Teknik Lise Öğretmenlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Kültür Düzeylerinin İncelenmesi


Creative Commons License

Zengin M. A., Sekmen M., Tekbalkan M.

Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.9, sa.2, ss.911-942, 2025 (TRDizin)

Özet

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), toplumun genel refahını, ekonomik sürdürülebilirliği, sosyal eşitliği ve toplumsal sağlığı doğrudan etkileyen önemli bir sosyal politika alanıdır. Oluşturulacak İSG kültürü ülkenin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasında kritik bir role sahiptir. Eğitim kurumlarında İSG kültürünün oluşturulmasında öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Bu çalışmada, Samsun ilinde bulunan 44 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde görev yapan toplam 546 öğretmene anket uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Demografik özelliklere göre öğretmenlerin görüşlerinin değişip değişmediğini belirlemek için parametrik testler olan Ttesti ve ANOVA testleri ile tanımlayıcı istatistiksel metotlar (Sayı, Yüzde, Frekans) kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin İSG algı düzeylerinin ortalamanın üstünde olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliği algı düzeyleri ile milli eğitim tarafından verilen İSG eğitiminin asgari gerekleri sağlayıp sağlamaması arasında zayıfta olsa pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Demografik özelliklere göre yapılan analizde, öğretmenlerin İSG algı düzeyleri ile cinsiyet, yaş, alınan İSG eğitimi ve branşlara göre istatistiki olarak anlamlı farklılıkların olduğu, mesleki kıdem ve eğitim düzeyine göre farklılık bulunmadığı belirlenmiştir. 

Occupational health and safety (OHS) is a significant social policy domain that directly influences the overall welfare of society, economic sustainability, social equality, and public health. Developing a robust OHS culture plays a critical role in achieving a country's sustainable development goals. Teachers play a crucial role in establishing an OHS culture in educational institutions. In this study, a survey was conducted with a total of 546 teachers working in 44 Vocational and Technical High Schools in Samsun Province. The data collected from the research were analyzed using the SPSS statistical program. Parametric tests, such as the T-test and ANOVA, along with descriptive statistical methods (frequency, percentage, count), were employed to determine whether teachers' culture varied based on demographic characteristics. The analysis revealed that the OHS culture levels of teachers working in vocational high schools were above average. Furthermore, a weak but positive relationship was identified between teachers' OHS culture levels and the adequacy of the OHS training provided by the Ministry of Education in meeting minimum requirements. Based on the demographic analysis, statistically significant differences were found in teachers' OHS culture levels according to gender, age, prior OHS training received, and teaching branches. However, no significant differences were observed based on professional seniority or education level.