Research Information System
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.36, no.1, pp.195-220, 2017 (Peer-Reviewed Journal)
Otizm Spektrum Bozukluğu yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkan ve yaşam boyu süren, bireyin sözel ve sözel olmayan iletişim ve sosyal etkileşim becerilerini önemli derecede etkileyen bir yetersizliktir. Otizm spektrum bozukluğunda gözlemlenen sosyal etkileşim ve iletişim problemleri, otizm spektrum bozukluğunun ayırt edici özellikleri olarak görülmekte ve sosyal alanda görülen problemler otizm spektrum bozukluğunu diğer yetersizliklerden ayıran en temel ölçüt olarak kabul edilmektedir. Bu problemlerin temelinde yer alan ortak dikkat becerileri problemleri, son yirmi yılda otizm spektrum bozukluğu araştırmacıları tarafından çocuklarda gözlemlenen en erken ve önemli otizm spektrum bozukluğu belirtisi olarak kabul edilmektedir. Otizm spektrum bozukluğunda gelişimsel seyrin değiştirilmesine odaklanan çalışmaların yöneldiği en temel beceri olan ortak dikkat, bebek ve yetişkinlerin jest ve bakışlarını kullanarak olaylara veya objelere ortak ilgilerini paylaşmaları olarak tanımlanmaktadır. Ortak dikkat becerilerinin; dil ve iletişim becerileri, sosyal beceriler ve Zihin Kuramının kazanımıyla yakından ilişkili olduğu hatta bu becerilerin kazanımında temel teşkil ettiği savunulmaktadır. Nitekim alanyazında ortak dikkat becerilerini geliştirmek amacıyla uygulanan müdahalelerin bu gelişim alanları üzerindeki olumlu etkileri pek çok çalışmada rapor edilmektedir. Ortak dikkat becerilerinin, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların gelişimsel seyrini etkileyen çok temel ve önemli bir beceri olması nedeniyle bu çalışmada ortak dikkat becerisinin tanımı, normal gelişim gösteren çocuklarda ortak dikkat becerileri, otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda ortak dikkat becerileri ilgili alanyazın doğrultusunda tartşılacak ve ortak dikkat becerileri ile dil gelişimi, sosyal gelişim ve Zihin Kuramı arasındaki gelişimsel ilişki güncel alanyazın tartışmaları ile analitik bir perspektiften ortaya konulacaktır. Çalışmanın alanda çalışan uzman ve araştırmacılara, ortak dikkat becerilerinin gelişimi, ilişkili olduğu gelişim alanları ve bu alanlar arasındaki etkileşimin anlaşılması konusunda katkı sağlanacağı düşünülmektedir