7.Th Internatıonal.Mardın Artuklu Scıentıfıc Researches Conference Mardin, December 10-12, 2021., Mardin, Türkiye, 10 Aralık 2021, ss.695-703
Bu derlemenin amacı diyabet hastalarında tedaviye uyumu etkileyen faktörlerin literatür
doğrultusunda tartışılmasıdır. Diyabet hastalığı kendini kanda glikoz seviyesinin artmasıyla
gösteren bir hastalık türüdür. İnsülin salınımında ya da salınan insülinin kullanımında aksaklık
sonucu kendini göstermektedir. Diyabet tedavisi diyet, egzersiz, ilaç tedavisi gibi kompleks bir
yöntemle yürütülmektedir. Diyabet aynı zamanda komplikasyon gelişmesi ya da beraberinde
başka hastalık barındırması nedeniyle önemli bir hastalıktır. Bu nedenle tedaviye
uyumsuzluklar tedaviden olumlu cevap alınmasını engellemekte sağlık çıktılarını negatif yönde
etkilemektedir. Tedavinin süresinin uzaması, beraberinde başka hastalık ve komplikasyonlara
da neden olması sebebiyle devlete maddi olarak da yük olmaktadır. Bu yüzden tedaviye
uyumun arttırılması önem arz etmektedir. Diyabet hastalarının tedaviye uyumunun
arttırılmasında diyabet eğitiminin verilmesi ve verilen eğitime hastanın yeterli özeni gösterip
göstermediğinin takip edilmesi aşamasında da hemşirelerin önemi çok büyüktür. Bu çalışmayla
tedaviye uyumu hangi faktörlerin ne yönde etkilediğini incelemek, literatürde bulunan eksikleri
ortaya çıkarmak amacıyla derleme makale olarak planlanmıştır. Diyabet hastalarında tedaviye
uyumu etkileyen faktörler; sağlık sistemi ve sağlık personeli ile ilgili faktörler, sosyal ve
ekonomik faktörler, tedavi ile ilgili faktörler, hastalık ile ilgili faktörler, hasta ile ilgili faktörler
olmak üzere 5 başlık altında toplanmıştır. Tedaviye uyumu etkileyen faktörler arasında tedaviye
ulaşım, hasta hekim arasındaki ilişki, sağlık okuryazarlığı düzeyi, fiziksel engeller, unutkanlık
sayılabilir. Yapılan literatür çalışmasında konu ile ilgili çalışmaların daha çok yurt dışında
yapıldığı ülkemizde konu ile ilgili çalışmaların eksik ve yetersiz olduğu saptanmıştır.
Ülkemizde de konuya yeterli önemin verilmesi adına yeni çalışmaların planlanıp literatüre katkı
sağlaması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: Diyabet. Tedaviye uyum. Sağlık çıktıları. Tedaviye uyumsuzluk.