Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencilerinde İş Güvenliği Kültürü ve Farkındalığının Değerlendirilmesi


ZENGİN M. A., MUSTAFA S., TEKBALKAN M.

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.14, sa.1, ss.140-154, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmanın amacı, Samsun ilinde bulunan 44 adet Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde 2022-2023 eğitim-öğretim döneminde kayıtlı öğrencilerin iş güvenliği kültürü ve bilincini değerlendirmektir. Araştırmanın yöntemi, belirli bir zamanda belirli bir noktada toplanan değişkenlerin verilerini bir grup insan üzerinde analiz eden bir gözlemsel araştırma olduğu için betimleyici ve kesitsel bir araştırmadır. Çalışmanın evrenini Samsun ilindeki Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerine (MTAL) devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Samsun ilindeki 44 MTAL'de 9-10- 11-12. sınıflarda öğrenim gören 9.517 öğrenciye basit tesadüfi örneklem yöntemi ile anket uygulanmıştır. Verileri değerlendirilirken bağımsız değişkenler arasında karşılaştırmaya olanak tanıyacak testler (T- testi, ANOVA testi vb.) ile tanımlayıcı istatistiksel metotlar (ortalama, standart sapma, frekans vb.) kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, öğrencilerin yaklaşık %60'ının iş güvenliği bilgi düzeylerini ölçen testten 50 veya daha düşük puan aldığı belirlenmiştir. Öğrencilerin iş güvenliği kültürü ifadelerine verdikleri yanıtların ortalamaları okullara göre incelendiğinde, okulların yanıt ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sınıflara göre değerlendirildiğinde, 12. sınıf öğrencilerinin diğer sınıflara kıyasla daha yüksek ortalamalara sahip olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet açısından karşılaştırıldığında ise özellikle kız öğrencilerin erkek öğrencilere kıyasla iş güvenliği kültürü ifadelerine verdikleri yanıt ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. İş Sağlığı ve Güveliği (İSG) toplumsal sağlığı doğrudan etkileyen önemli bir sosyal politika alanıdır. Öğrencilerin çalışma hayatına başlamadan önce İSG kültürünü kazanmaları önemlidir. Bu kapsamda İSG eğitimlerin mesleki eğitim veren okullarda zorunlu hale getirilmesi önerilmektedir.
The aim of this study is to evaluate the occupational safety culture and awareness of students enrolled in the 2022-2023 academic year at 44 Vocational and Technical High Schools (VTHS) in Samsun province. The research method is descriptive and cross-sectional, as it analyzes the data of variables collected from a group of people at a specific point in time. The study population consists of students attending VTHS in Samsun province. A simple random sampling method was used to survey 9,517 students in grades 9-12 across 44 VTHS in Samsun. Descriptive statistical methods (mean, standard deviation, frequency, etc.) and tests that allow comparisons between independent variables (T-test, ANOVA test, etc.) were used to evaluate the data. The analysis revealed that approximately 60% of the students scored 50 or below on the test measuring their occupational safety knowledge level. When examining the average responses of students to statements regarding occupational safety culture by school, statistically significant differences were found between the schools. Evaluating by grade level, it was found that 12th-grade students had higher averages compared to other grades. In terms of gender, it was determined that female students had higher average responses to occupational safety culture statements compared to male students. Occupational Health and Safety (OHS) is a critical area of social policy that directly impacts public health. It is essential for students to develop an OHS culture before entering the workforce. In this context, it is recommended that OHS training be made mandatory in vocational education institutions.