GÜNCEL TIBBI BIYOLOJI VE GENETIK ÇALIŞMALARI VII, Hüsnü Ümit Lüleyap, Editör, Akademisyen Yayınevi Kitabevi, Ankara, ss.91-114, 2025
Parkinson hastalığı (PD), dopaminerjik nöron kaybı ile karakterize edilen ilerleyici bir nörodejeneratif bozukluktur. Bu bölümde, Parkinson hastalığının genetik ve çevresel temelleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. PD’nin genetik temellerinde, PARK genlerindeki mutasyonların hastalığın gelişiminde önemli rol oynadığı bulunmuştur. Ayrıca, çevresel faktörlerin PD üzerindeki etkisi, pestisitler, endüstriyel toksinler ve diğer çevresel etmenlerle maruziyetin hastalığın riskini artırabileceği vurgulanmıştır. Ek olarak, genetik ve çevresel faktörlerin birleşerek Parkinson hastalığının ortaya çıkmasına neden olduğu ve bu etkileşimin hastalığın gelişiminde kritik bir rol oynadığı tartışılmıştır. Ayrıca, Parkinson hastalığının patogenezinde genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin nasıl bir araya geldiği, mitokondriyal disfonksiyon, oksidatif stres ve α-sinüklein birikimi gibi patolojik süreçlerle ilişkilendirilmiştir. Araştırmalara göre Parkinson hastalığının tedavisinde kullanılan semptomatik yaklaşımlar ve genetik testler, hastalığın erken teşhisi ve tedavi sürecinde önemli bir yer tutmaktadır. Bunun yanı sıra, gelecekteki tedavi yöntemlerinin genetik ve çevresel etkileşimlere dayalı kişiselleştirilmiş tedavi stratejileri geliştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.