Akademik Veri Yönetim Sistemi
CUMHURİYETİN 100. YILINDA IV. LİSANSÜSTÜ HEMŞİRELİK ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU, 14 Aralık 2023, (Özet Bildiri)
Amaç: Çalışmanın amacı ergenlerde duygusal ve davranışsal sorunlarda sosyodemografik özelliklerin ve anne baba tutumunun aracı rolünü yol analizi ile modelleyerek incelemektir. Yöntem: Araştırma kesitsel türde olup Eylül 2022-Haziran 2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Bir il sınırları içindeki tüm liselerde okuyan 63434 öğrenci araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Örneklem seçiminde tabakalı örneklem yöntemi kullanılmış, toplamda 2715 öğrenci ile çalışma tamamlanmıştır. Veriler Tanımlayıcı Bilgi Formu, Güç ve Güçlükler Anketi ve Ana Baba Tutum Ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Veriler SPSS 24 ve IBM AMOS V24 ile analiz edilmiştir. Normal dağılıma uygunluk çoklu normallik varsayımı ile incelenmiştir. Verilerin tanımlayıcı istatistikleri sırasında sayı, yüzde ve ortalama değerleri kullanılmıştır. Ayrıca Modelin test edilmesinde yol analizi ve hesaplama yöntemi olarak Bootstrap ML (Maximum likelihood) kullanılmıştır. Önem düzeyi p<0,05 olarak alınmış, etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 15,35±1,21 olup %63,5’ini kadınlar oluşturmaktadır. Güç ve güçlükler anketi toplam puan ortalaması 16,21±4,73 olarak saptanmıştır. Değişkenlerin yordayıcı etkisi incelendiğinde sosyodemografik değişkenlerden anne eğitim durumu üniversite olanların Güç ve Güçlükler puanı okur-yazar olmayanlara göre 1,143 daha fazla (p=0,047), babasının eğitim durumu üniversite olanların Güçler ve Güçlükler puanı okur-yazar olmayanlara göre 1,036 daha az (p=0,005) olduğu saptanmıştır. Cinsiyete göre incelendiğinde ise kadınların Güçler ve Güçlükler puanının erkeklere göre 2,12 daha fazla (p<0,001) olduğu bulunmuştur. Sınıf dağılımına göre güç ve güçlükler puan ortalamasının anlamlı bir etkisi olduğu görülmüş ve buna göre 11.sınıf olanların Güçler ve Güçlükler puanı 9. sınıf olanlara göre 0,599 daha fazla (p=0,014) iken 12.sınıf olanların Güçler ve Güçlükler puanının 9. sınıf olanlara göre 1,018 daha fazla (p=0,001) olduğu saptanmıştır. Aile tutumlarının güç ve güçlükler puanı üzerindeki etkisine bakıldığında Koruyucu-istekçi tutum puanı bir birim artığında Güçler ve Güçlükler puanının 0,077 birim arttığı (p<0,001), Otoriter tutum puanı bir birim artığında Güçler ve Güçlükler puanının 0,182 birim arttığı (p<0,001) saptanmıştır. Diğer değişkenlerin Güçler ve Güçlükler puanı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmamıştır (p>0,050). Sonuç ve Öneriler: Çalışmada öğrencilerin güç ve güçlükler puan ortalamasının yükseğe yakın olduğu ve anne-babanın eğitim durumu, kadın cinsiyet, 11. ve 12. sınıfta okuyor olmak ve koruyucu-istekçi tutum ve otoriter aile tutumlarının bu puanı yordadığı bulunmuştur. Buna göre özellikle kadın ve 11. ve 12. sınıflarda öğrenim gören öğrencilere yönelik duygusal ve davranışsal sorunlarla baş etmeye yönelik girişimler ve aile tutumlarının belirlenerek buna yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir. Anahtar kelimeler: Anne- baba tutumu, Ergen; Güç ve güçlük; Prevelans.