Research Information System
Presentation, pp.37, 2024
Çalışmanın amacı travmatik yaşam olayları yaşamış bireyler ve bunları yaşamamış kontrol grubu bireyler arasında merkezi ve çevrede sunulan ayrık duygu kategorilerine ait (üzüntü, korku, öfke, tiksinti, mutluluk) ve nötr kelimelerin hatırlanmasını tanıma belleği testi ile karşılaştırarak merkezi detayları hatırlamanın artışına karşı çevresel detayların daha az hatırlanması ile karakterize bellek daralması fenomenini ölçmektir. Bu amaç doğrultusunda üniversite öğrencileri arasında tarama yapılmaktadır. Taramadan sonra aleksitimik özellikler taşımayan ve Yaşam Olayları Kontrol Listesinden (YOKL) herhangi bir maddeye “Bizzat yaşadım” seçeneğini işaretlemeyen katılımcılar kontrol grubuna ve aleksitimik özellikler taşımayıp YOKL’dan herhangi bir maddeye “Bizzat yaşadım” seçeneğini işaretleyen katılımcılar uzman bir klinisyen ile klinik görüşmeye çağrıldıktan sonra travma sonrası stres bozukluğu tanısını karşılamayan katılımcılar travma grubuna atanmaktadır. Deney aşamasında Kapucu ve arkadaşları (2021) tarafından Türkçe normları ölçülen ve derlenen Türkçe kelime havuzundan seçilen nötr, üzüntü, öfke, korku, tiksinti ve mutluluk kelimeleri kullanılmaktadır. Katılımcılar önce kodlama evresi için laboratuvara davet edilip katılımcılara her duygu kategorisinden 2 kelime merkezde 2 kelime çevrede, nötr kelimelerden 10 kelime merkezde 10 kelime çevrede olmak üzere; 20 duygu kelimesi ve 20 nötr kelime sunulmaktadır. Daha sonra prova etme etkisini engellemek için doldurucu görev olarak katılımcılara Gaze Cue (Friesen ve Kingstone, 1998) deneyi uygulanıp 24 saat sonrasına tanıma belleği testi için randevu ayarlanmaktadır. 24 saat sonra laboratuvarda 40 eski (kodlama evresinde görülen) 40 yeni (kodlama evresinde görülmeyen) kelime katılımcılara sunulup katılımcılardan 1 ile 6 arasında değişen (gördüğüme eminim, gördüm, görmüş olabilirim...) derecelerinden birini seçmesi istenmektedir. Sonrasında katılımcıların duygu kelimeleri ve nötr kelimeler için merkezde ve çevrede sunulan kelimeleri hatırlama oranları arasındaki fark Tekrarlı ölçümler, Karışık Desen 2x6x2 Varyans Analizi (ANOVA) ile hesaplanacaktır.