Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Yükseklisans Eğitim enstitüsü, Sanat Tarihi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İREMNUR İSKENDER
Danışman: Turgay Yazar
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışmanın konusu Utku Varlık'ın sanat anlayışını çözümlemek ve eserlerinde görülen temaları kategoriler halinde inceleyerek bir sınıflandırma oluşturmaktır. Sanatçının günümüze ulaşan eserlerinin tamamına yakını incelenerek konularına göre ayrılmış, sanatçının tüm eserlerinin bir kataloğunu vermek yerine ortaya çıkan temalar doğrultusunda kronolojik bir seçki sunulmuştur. 1960 yılında Akademi'ye girerek, özgün baskı eserlerle sanat hayatına başlayan Varlık'ın 1970'lerin ortasından itibaren sanat anlayışı değişmiştir. Varlık, bu tarihten önce yapmış olduğu özgün baskı eserleri yakarak yok ettiği için elimize geçen fazla bir eseri bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışmanın ana konusunu sanatçının 1970'lerin ortasından itibaren değişen sanat anlayışı ve eserleri oluşturmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde kapsam ve amaç, yöntem ve sınırlar ele alınmıştır. Ardından konuya bir giriş yapmak ve çalışmanın daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla Erken Cumhuriyet dönemi resim sanatı ve bu dönem içinde kurulan sanatçı gruplarından bahsedilmiştir. Ardından sanatçının da etkin yıllarını kapsadığı için 1950 sonrası Türkiye'de siyasi ve kültürel ortam ele alınmış, bu yıllar içerisinde resim sanatında ne gibi değişikliklerin yaşandığı, siyasi ortamın resim sanatına ne gibi etkileri olduğu incelenmiştir. Daha sonra çalışmanın ana konusu olan Utku Varlık'ın hayatı ve sanatı detaylıca incelenerek eserleri tematik olarak gruplanmıştır. Son olarak yapılan çalışmadan çıkartılan bulgular ele alınarak değerlendirme ve sonuç kısmı yazılmış ve çalışma tamamlanmıştır. Sonuç olarak, sanatının erken yıllarında çeşitli tarz ve teknikte eserler üreten sanatçının, 1970'lerin ortasından itibaren belirli bir tarzda sabit kaldığı, aynı teknik ve aynı konu çerçevesinde günümüze kadar eser üretmeye devam ettiği tespit edilmiştir.