Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Akıllı Sistemler Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RECEP ARSLAN
Danışman: Selim Aras
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bilgisayarların günlük yaşantımıza dahil olmasından bu yana teknolojinin gelişimine de paralel olarak İnsan Bilgisayar Arabirimi (İBA) üzerine yapılan çalışmalara sürekli olarak ihtiyaç duyulmuştur. İBA insan hayatını ve iletişimi kolaylaştırmayı, yapılan işleri ergonomik bir şekilde çözümlemeyi amaçlar. İBA ayrıca engelinden ya da hastalığından dolayı iletişim kurmakta zorlanan bireyler için de önemli çözümler sunmaktadır. Tezin ana amacı, istemli göz hareketlerini yapabilen fakat iletişim kuramayan bireyler için bir İBA geliştirmektir. Bu doğrultuda bu tez çalışmasında göz hareketleri ile komut vermeyi amaçlayan Elektrookülografi (EOG) temelli bir İBA için uygun öznitelik ve sınıflandırma yönteminin araştırılması yapılmıştır. EOG verilerinin alınması ve kaydedilmesi için özgün bir arayüz yöntemi geliştirilmiş ve kayıtların alınması ile birlikte yedi farklı göz hareketinden elde edilen veri seti oluşturulmuştur. Çeşitli sayısal işaret işleme yöntemleri ile EOG sinyalleri iyileştirilmiştir. Tezin ana amacına uygun olarak EOG sinyallerinin ayrıştırılması için uygun öznitelik ve sınıflandırma yöntemleri araştırılmıştır. Ardışıl ileri yönlü öznitelik seçme yöntemi kullanılarak çok sayıdaki özniteliklerden en iyi sonucu veren kombinasyon belirlenerek sistemin başarısı artırılmıştır. Geliştirilen yöntem yedi sınıflı veri kümesinde %93,9 başarıma ulaşmıştır. Elde edilen sonuçlar, istemli göz hareketleri ile insan bilgisayar arabirimi kontrolünün yüksek doğrulukta yapılabileceğini göstermektedir. Ayrıca, gerçek zamanlı çalışan bir modelin geliştirilmesi çalışmaları için ilham vericidir.