Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beslenme Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BERNA YILMAZ
Danışman: Pınar Sökülmez Kaya
Özet:
Amaç: Bu çalışma obez aileye sahip 6-18 yaş aralığındaki obez çocukların
ailelerine ve kendilerine verilen sağlıklı beslenme eğitimi ve tıbbi beslenme
tedavilerinin (TBT) çocuklardaki obezite tedavisine etkisini değerlendirmek
amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metod: Çalışma Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi
Diyet Polikliniğine başvuran 6-18 yaş arası toplam 79 obez çocuk ve ebeveyni ile 8
hafta boyunca yürütülmüştür. Çocuklara ve ailelerine sırasıyla, TBT ve sağlıklı
beslenme eğitimi verilmeden önce Akdeniz Diyeti Kalite Ölçeği (KIDMED) ve
Akdeniz Diyetine Bağlılık Ölçeği (MEDAS), fiziksel aktivitelerini değerlendirmek
için 8-14 yaş arası çocuklara “Çocuklarda Fiziksel Aktivite anketi (PAQ-C)”, 14-18
yaş arası çocuklara “Adölesanlarda Fiziksel Aktivite Anketi (PAQ-A)”
uygulanmıştır. Ebeveynlere ise “Aile Beslenme ve Fiziksel Aktivite Tarama Ölçeği
(ABFA_TR) ve Obezite Ön Yargı Ölçeği (GAMS-27)” yapılmıştır. Çalışma sonu
KIDMED ve MEDAS çocuklara ve ebeveynlerine tekrar uygulanmıştır. Obez
çocuklar ve ebeveynlerinin analiz cihazı ile vücut analizleri yapılarak antropometrik
ölçümleri alınmıştır.
Bulgular: Ebeveynin diyete uyumu ile çocuğun diyete uyumu arasında
istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Başlangıçta alınan KIDMED ve
MEDAS ortalaması çalışma sonunda alınan test ortalamasına kıyasla daha düşük
bulundu (p<0,05). Çocuklarda ve ebeveynlerde izlem süresi boyunca kilo, beden
kütle indeksi (BKİ), bel çevresi, yağ oranı, iç organ yağ alanı, insülin, glikoz,
trigliserit, total kolesterol ve düşük dansiteli kolesterol değerlerinde anlamlı bir
azalma olduğu saptandı (p<0,05).
Sonuç: Çalışmaya katılan babalar annelere kıyasla diyete uyum konusunda
daha başarısız bulunmuştur. Diyete uyumlu olan ebeveynlerin çocukları diyete
uyumluyken, diyete uyum sağlayamayan ebeveynlerin çocukları da diyete uyumsuz
olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar, ebeveyn destekli beslenme tedavilerinin çocukların
sağlıklı beslenmeyi benimsemesi üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.