Sürekli emisyon ölçüm sistemlerinde (SEÖS) ölçüm belirsizliklerinin hesaplanması


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BEDRİHAN GÜLEÇ

Danışman: Andaç Akdemir

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Küresel ısınma ve iklim değişiminin en temel sebebi olan hava kirliliği son yıllarda çok önemli hale gelmiştir. Özellikle pandemi dönemlerinde tüm dünyada ortaya çıkan hava kalitesindeki olumlu sonuçlar hava kalitesinin izlenmesini daha önemli hale getirmiştir. Bu açıdan bakıldığında; en önemli noktasal kaynak olarak endüstriyel tesislerin atmosfere saldıkları kirleticilerden dolayı sürekli izlenmeleri gerekir. Ülkemizde yasal mevzuata uygun olarak kurulmuş birçok Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemi (SEÖS) bulunmaktadır. Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemlerinde ölçümlerin güvenilirliğini teyit etmek amaçlı kullanılan en önemli unsur ölçüm belirsizlikleridir. Sürekli Emisyon Ölçüm Sitemleri ile ölçülecek her emisyon parametresi için ölçüm sonuçlarının güvenirliliğine etki edecek her şart belirsizlik olarak tanımlanmıştır. Ölçüm sonuçlarına güvensizlik olarak etki edecek her parametrenin tek tek belirlenmesi, belirlenen parametrelerin hesaplanma veya kabul yöntemlerinin geliştirilmesi ve belirsizlik parametrelerinin etkilerinin hesaplanarak ölçüm sonuçlarının üzerindeki etkisinin ortadan kaldırılması, sonuçların güven düzeyinin maksimum seviyelere çekilmesinde oldukça önemlidir. Proseslerde emisyonların izlenmesi aşamasında Standart Gazın Belirsizliği, Deneysel Tekrarlanabilirlik Belirsizliği, Girişim Yapan Gazların Belirsizliği, Ölçüm Yapılan Ortamın Sıcaklığı, Kişiden Kaynaklanan Belirsizlikler, Ortamın Basıncından Gelen Belirsizlikler, Cihazdan Kaynaklanan Belirsizlikler vb. hususlar ölçümler ile elde edilen sonuçlara etki ederek ölçüm güvenirliliğini manipüle edebilmektedir. Bu çalışmaların ana amacı Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri ile yapılan ölçümlerde belirsizliklerin daha doğru belirlenmesi, belirsizliklerin değerlendirilmesinde proseslerin, cihazların, kullanılan referans gazların, kişisel şartlardan kaynaklanan durumların doğru analiz edilmesi ve analizlerin değerlendirilmesi aşamasında bakış açısının nasıl olması gerektiğini belirtmek ve karşılaşılabilecek sorunlara çözüm önerileri getirmektedir.